¦wiêty Metody zmar³ 6 kwietnia 885 roku prawdopodobnie w Welehradzie [teren dzisiejszych Czech, niedaleko Brna]. W tamtejszej bazylice znajduje siê obraz Jana Matejki przedstawiaj±cy obu ¶wiêtych. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cyril_and_Methodius.jpg Twarz ¶wiêtego Metodego to twarz Jana Matejki, który ten obraz namalowa³. ¦wiêtego Cyryla przedstawia siê zazwyczaj w habicie mnicha, razem ze ¶wiêtym Metodym, który najczê¶ciej przedstawiany jest w stroju biskupim. Atrybutami obu ¶wiêtych s±: anio³, który jest symbolem obecno¶ci Bo¿ej, a tu spe³nia rolê podobn± do aureoli, podkre¶laj±c ¶wiêto¶æ przedstawianych osób; krzy¿, który nawi±zuje do ich dzia³alno¶ci misyjnej oraz cierpieñ z t± prac± zwi±zanych; ksiêga lub zwój z widocznymi literami alfabetu staros³owiañskiego, czyli g³agolic±, i rylec, te przedmioty nawi±zuj± do wielu t³umaczeñ oraz opracowania alfabetu staros³owiañskiego; kielich, który jest symbolem sakramentu kap³añstwa; model ko¶cio³a, jako pami±tka przyczynienia siê obu ¶wiêtych do powstania wielu ko¶cio³ów na S³owiañszczy¼nie, równie¿ jest to przypomnienie o chrystianizacji ziem s³owiañskich i pracy nad stworzeniem administracji ko¶cielnej32. „Formularz mszalny na ¶wiêto ¶wiêtych Cyryla i Metodego brano z komuna³u wyznawców-papie¿y (...). Jeden z msza³ów krakowskich z XV wieku zawiera Mszê w³asn± o ¶wiêtych Cyrylu i Metodym (oprócz lekcji i Ewangelii), drukowan± pó¼niej w Mszale krakowskim kardyna³a Fryderyka Jagielloñczyka (...), zachowan± po reformie liturgicznej Piusa V (1570). Synod Zbigniewa Ole¶nickiego z roku 1436 nazwa³ ¶wiêtych Cyryla i Metodego patronami i aposto³ami Królestwa i zezwoli³ celebrowaæ ich ¶wiêto bez wzglêdu na okres wielkopostny; ich imiona wystêpuj± w tekstach uroczysto¶ci patronów Polski, ustanowionej przez papie¿a Urbana VIII (...). Obecnie ¶wiêci Cyryl i Metody s± patronami drugorzêdnymi ¦l±ska Opolskiego33". Bibliografia: - X. Dr Franciszek Grivec, ¦.¦. Cyryl i Metody aposto³owie S³owian, Kraków 1930. - Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa, Twoje imiê przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków 1982. - Encyklopedia Katolicka, tom III, Lublin 1985. - Jan Sergiusz Gajek MIC, Leonard Górka SVD, Cyryl i Metody Aposto³owie i Nauczyciele S³owian, Czê¶æ 2: Dokumenty, Lublin 1991. - Ks. Lech Stachowiak, Ksiêga Izajasza II-III 40-66 Wstêp - Przek³ad z orygina³u Komentarz - Ekskursy, Poznañ 1996. - Biblia Jerozolimska, Poznañ 2006. - Józef Marecki, Lucyna Rotter, Jak czytaæ wizerunki ¶wiêtych, Kraków 2013. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/audiencje/ag_17062009.html - https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyryl_i_Metody - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cyril_and_Methodius.jpg M.M. Mioduszewski w ¦piewniku ko¶cielnym (Kraków 1838) zamie¶ci³ na dzieñ 11 III pie¶ñ o ¶wiêtych Cyrylu i Metodym, któr± powtórzy³ J. Mazurowski w Melodiach (Pl 1871). ¦wiêci Cyrylu, Metody, Co¶cie S³owiañskie narody, Do Chrystusa nawracali, Aposto³ami siê stali. Wy¶cie nas wiary uczyli, Wy¶cie przodków naszych chrzcili: Wam winni¶my o¶wiecenie, Wiary ¶wiêtej rozkrzewienie. Co¶cie krajów obie¿eli, Ile¶cie trudów podjêli, Gdy a¿ z Konstantynopola, Zaszli¶cie w S³owiañskie pola. Krym, Sarmaty, Bulgaryj±, Serwy, Czechy, Morawij±, Obiegli¶cie Boga g³osz±c, Ewangelij± obnosz±c, Cia³o Klemensa ¶wiêtego, Razem i z kotwic± jego, Z Chersonu przez tyle drogi, Przenie¶li¶cie w Rzymskie progi. Od Miko³aja pierwszego, Ojca wiernych najwy¿szego, Zjednali¶cie pozwolenie, Na chwa³y Boskiej zwiêkszenie, Aby jêzykiem s³owiañskim, Obrz±dki w ko¶ciele Pañskim, S³u¿by Boga odprawiano, Czem wiêcej dusz zyskiwano. O wy, wielcy pracownicy! W Chrystusa Pana winnicy, Wnie¶cie do Boga swe mod³y, Za nas niegdy¶ lud wasz pod³y. Aby¶my tej wiary ¶wiêtej, Od przodków naszych przyjêtej, A¿ do ¶mierci dochowali, Zawsze w niej statecznie trwali. By¶my pod³ug wiary ¿yli, Bogu nabo¿nie s³u¿yli, Przodków naszych na¶laduj±c, W cnoty ich wiernie wstêpuj±c. Sprawcie nam grzechów zg³adzenie, Kary Boskiej odpuszczenie, W dobrem do koñca wytrwanie, Wieczne z Bogiem królowanie. [1] Oprac. na podst. Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa, Twoje imiê przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków 1982, s. 171; 414. [2] Jan Sergiusz Gajek MIC, Leonard Górka SVD, Cyryl i Metody Aposto³owie i Nauczyciele S³owian, Czê¶æ 2: Dokumenty, Lublin 1991, s. 20. [3] X. Dr Franciszek Grivec, ¦.¦. Cyryl i Metody aposto³owie S³owian, Kraków 1930, s.18. [4] Tam¿e, s. 30. [5] Jan Sergiusz Gajek MIC, Leonard Górka SVD, Cyryl i Metody..., s. 23. [6] X. Dr Franciszek Grivec, ¦.¦. Cyryl i Metody..., s. 33-34. [7] Tam¿e, s. 36. [8] Tam¿e, s. 36-37. [9] Tam¿e, s. 37. [10] Jan Sergiusz Gajek MIC, Leonard Górka SVD, Cyryl i Metody..., s. 27. [11] Tam¿e, s. 56. [12] Kagan to tytu³ najwy¿szego w³adcy, u¿ywany przez plemiona ¶rodkowej Azji, np. Mongo³ów, Turków, Awarów czy Chazarów, a nawet Rusów. Ten sam wyraz w przekszta³ceniu tureckim: chakan, chan, u¿ywany by³ przez w³adców Tatarskich (przyp. red.). [13] X. Dr Franciszek Grivec, ¦.¦. Cyryl i Metody..., s. 55. [14] Oba cytaty z Pisma ¦wiêtego pochodz± z Biblii Jerozolimskiej, Poznañ 2006. [15] Jan Sergiusz Gajek MIC, Leonard Górka SVD, Cyryl i Metody..., s. 32. [176. [16] Jan Sergiusz Gajek MIC, Leonard Górka SVD, Cyryl i Metody..., s. 32-33. [17] Tam¿e, s. 33. [18] Tam¿e. [19] Tam¿e, s. 33-38. [20] Tam¿e, s. 39-40. [21] Tam¿e, s. 56-57. [22] Tam¿e, s. 57. [23] Tam¿e, s. 44. [24] Tam¿e, s. 46-49. [25] Tam¿e, s. 50. [261] Tam¿e, s. 58. [27] Tam¿e, s. 61. [28] Tam¿e, s. 95-96. [29] Tam¿e, s. 104-105. [30] Encyklopedia Katolicka, tom III, Lublin 1985, s. 709. [31] Oprac. na podst. Józef Marecki, Lucyna Rotter, Jak czytaæ wizerunki ¶wiêtych, Kraków 2013, s. 158-159; 607. [32] Encyklopedia..., s. 711. Powrót |